Snaren
voor Klavecimbels en Spinetten
Bij een klavecimbel kan een versleten snaar invloed hebben op de klank en respons.
Het vervangen van een snaar bij een klavecimbel kan vaak zelf worden gedaan met een beetje kennis, de juiste materialen en goed gereedschap.
1. Algemeen
Een klavecimbel heeft andere snaren dan een piano! De snaren van een klavecimbel en spinet zijn veel dunner dan in een piano en hebben een andere legering. Pianosnaren zijn gemaakt van staal en koper. Klavecimbelsnaren en spinetsnaren zijn van ijzer, messing en brons.
Van oudsher werden de snaren van klavecimbels gemaakt van puur ijzer, messing of brons. Dit was voor de uitvinding van het moderne staaldraad in de 19e-eeuw. Puur ijzer is minder sterk dan staal, maar het is zachter en voldoet goed in situaties waar lage spanning gewenst is, zoals bij klavecimbels. Door deze materialen geeft het instrument een helder, delicaat geluid, passend bij de klavecimbelklank. Moderne alternatieven zijn fosforbrons of aangepaste staaldraad.
Met de komst van de pianoforte in de 18e eeuw, die hogere spanning en een bredere dynamiek vereiste, bleef men aanvankelijk ijzeren snaren gebruiken, maar naarmate de instrumenten krachtiger werden, voldeed ijzer niet meer vanwege de grotere spanning en slijtage. In de 19e eeuw maakte de uitvinding van staaldraad het mogelijk om sterke, elastische snaren te maken die de hoge spanningen van moderne piano's aankonden. Dit zorgde voor een robuustere constructie en een krachtigere klank, wat essentieel was voor de evolutie van de piano zoals we die nu kennen.
Tegenwoordig wordt bij de bouw van piano's uitsluitend staaldraad gebruikt, zoals Röslau. Je ziet soms op het internet aanbieders van stalen snaren in plaats van ijzeren snaren voor klavecimbels.
Wij raden het af om staalsnaren in een klavecimbel te gebruiken.
Dit omdat snaren zoals Röslau-snaren zijn ontworpen voor hoge spanning, zij hebben ijzer als hoofdbestanddeel maar het bevat ook koolstof en andere elementen die het sterker maken dan puur ijzer.
Klavecimbels zijn gebouwd voor een lage spanning. Het gebruik van staalsnaren zoals Röslau in een klavecimbel kan leiden tot schade aan de kast of het frame, omdat deze de spanning niet aankan. Andersom kun je ook geen ijzeren snaren in een piano gebruiken omdat ijzer niet sterk genoeg is om de hoge trekspanning te weerstaan, de snaren zullen snel breken of vervormen met hogere breukkans.!
2. Keuze
Bij het kiezen van de juiste snaren voor een klavecimbel gaat het niet alleen om de klank, maar ook om de duurzaamheid. De klank kan variëren van warm en vol tot helder en stralend, afhankelijk van het materiaal, de samenstelling en de manier waarop de snaar wordt gemaakt.
Belangrijke factoren bij de keuze zijn de breeksterkte van de snaar, die afhankelijk is van het soort metaal (zoals ijzer, messing of koper) en de manier waarop het is verwerkt. Het is belangrijk dat de snaar sterk genoeg is om niet te breken, maar tegelijkertijd moet je weten welk materiaal het beste klinkt voor jouw specifieke klavecimbel.
3. Materiaal
De keuze van het juiste materiaal voor klavecimbelsnaren is belangrijk omdat verschillende materialen heel verschillende sterktes kunnen hebben.
Bijvoorbeeld, een koperen snaar kan in de lage tonen veel minder sterk zijn dan een dunne snaar in de hoge tonen. Als je de maat van het klavecimbel al hebt (de mensuur), moet je berekenen welke spanning de snaar aankan. Hierdoor weet je zeker dat de snaar niet breekt, zelfs onder slechte omstandigheden. Het is dus essentieel om de eigenschappen van verschillende materialen goed te begrijpen om de juiste keuze te maken.
4. Afmetingen
Vroeger hadden klavecimbelmakers geen gedetailleerde tests voor snaarmaterialen zoals wij die nu hebben. Ze kozen de dikte van de snaar afhankelijk van de gewenste toonhoogte en het beschikbare materiaal, wat vaak beperkt was. Tegenwoordig werken we met een vaste maat (mensuur) voor het instrument, zonder precies te weten welk snaarmateriaal oorspronkelijk werd gebruikt. Dit maakt het moeilijk om de juiste snaar te kiezen, vooral bij reparaties of het vervangen van een enkele snaar.
Bij het vervangen van een gebroken snaar in een klavecimbel is het dus belangrijk om de toonhoogte, lengte en het materiaal van de oorspronkelijke snaar te bepalen.
5. Snaren bestellen
Bestel je snaar in de webshop. Neem contact met ons op als de door jou gewenste maat er niet bij staat, vaak kunnen we de gewenste maat nabestellen.
Weet je niet welke maat u moet bestellen maar heb je de snaar nog of een stukje daarvan? Stuur dit stukje snaar naar ons (met track en trace) dan meten wij de snaar op. Heb je geen snaar meer? Door naburige snaren te inspecteren en te meten, of de mensuurtabel te raadplegen, kun je de juiste vervangingssnaar kiezen.
Houd er rekening mee dat we per vergissing bestelde snaren niet kunnen ruilen, omdat de kwaliteit en bescherming van het materiaal dan niet gegarandeerd kunnen worden.
6. Snaren vervangen en bewaren
Bij het hanteren van snaren is het essentieel om handschoenen te dragen, zoals van stof of latex, om te voorkomen dat zweet de snaren aanraakt en ze sneller doet roesten.
Snaarmateriaal kan gaan roesten als het niet goed wordt opgeslagen of behandeld. Het is daarom belangrijk om snaren op een droge plek met minder dan 40% luchtvochtigheid te bewaren om roest te voorkomen.
Als je deze lage luchtvochtigheid niet kunt bereiken, kun je roestbeschermingspapier of Silica-gel gebruiken, die de oxidatie vertragen, maar niet volledig stoppen.
- Silica-gel bestaat uit silicaten die vocht op kunnen nemen en vasthouden. Het absorbeert vocht en biedt enige bescherming tegen roest; het kan opnieuw worden geactiveerd door het te drogen.
- Roestbeschermingspapier is een speciaal behandeld papier dat metalen beschermt tegen corrosie. beschermt snaren niet alleen bij direct contact, maar ook op een afstand van ongeveer 50 cm.
Ontdek al onze snaren
In onze webshop kunt u snaren voor klavecimbels en spinetten bestellen.